Tasmalı Köpeğin Dinamizmi Tablosunun Anlamı Nedir ?


İtalyan ressam Giacomo Balla'nın bir kadının gezdirdiği dakhund cinsi köpeği gösteren eseri, basit görünümüne rağmen hem Balla'nın kariyerinde hem de sanat tarihinde önemli yere sahip bir başyapıt olmayı başarmıştır.


Eserin en önemli özelliği köpeğin, kadının ayaklarının ve tasmanın zincirinin hareket halinde olduğunu seyirciye açıkça göstermesidir. Söz konusu hareketlilik Balla'nın eserinde daha önceden batı sanatında karşılaşılması mümkün olmayan bir yöntemle seyirciye sunulmuştur. Bu yöntem kadının ayaklarının, tasmanın zincirinin ve köpeğin kulakları, ayakları ve kuyruğunun hareket halinde farklı pozlarda bir arada resmedilmesi olarak karşımıza çıkmaktadır.


Batı sanatında daha önceden hareketliliği bu tarzda resmedebilmek söz konusu olmamıştır. Nitekim modern dönem öncesinde görülen tüm figürler hareket halinde olsalar bile hareketin yalnızca bir anını yansıtırken görülürler. Örneğin el sallayan bir figürün eli iki ayrı pozisyonda birden resme aktarılmaz. Fakat, Balla eserindeki ögelerin farklı konumlarını üst üste işleyerek bu hareketliliği - köpeğin nasıl yürüdüğünü, kuyruğunu salladığını, kadının adımlarını, zincirin savruluşunu - açıkça resmetmeyi başarmış ve seyircinin gözünde hareketi sanki bir videoymuş gibi canlı hale getirmeye yaklaşmıştır.


Balla'yı bu yönteme başvurmaya ve bu deneysel çalışmayı üretmeye iten fotoğrafçılıkla birlikte gelişen çoklu resimleme teknolojisidir. 1880'lerde icat edilen kronofotoğraf makinası ile fotoğrafçılar tekil fotoğraflar yerine bir hareketin sürecini ayrı ayrı kareler halinde kayda alabilmeyi başarmışlardır. Bu sayede insanların, hayvanların ve çeşitli nesnelerin hareketleri incelenebilmiş ve hareketlerin doğası anlaşılmıştır.



Merdivenden İnen Kadın "Woman Walking Down Stairs"(19. Yüzyıl Sonları) - Eadweard Muybridge
Kronofotoğraf tekniği resim alanında kendine 20. yüzyılın başlarında yer bulmuştur. Kronofotoğraf makinasını taklit etme hevesi modern dönem sanatçılarını durağan figürler yerine hareketli görünümler yaratmaya yönlendirmiştir. Bu yönelimle birlikte endüstriyelleşme ve makinaların yaygın kullanımının da etkisi ile teknolojiyi, sürati, gençliği, şiddeti ve hareketliliği vurgulan Gelecekçilik (Fütürizm) akımı İtalya'da ortaya çıkmıştır. Balla'nın önderlerinden biri olduğu bu akıma göre algıladığımız dünya sürekli hareket halindedir ve sanatçı bu hareketliliği eserlerinde vurgulamayi hedefler.

Söz konusu yönelim ve teknik sayesinde Balla eserinde hareketli ögeleri üst üste transparan katmanlarmış gibi uygulamıştır. Resmin sınırlı renk paleti ve koyu renkli formları içinde hareketlilik kah opak, kah transparan ögeleri kullanmak suretiyle tuvalde bir ana hapsedilmistir.


Balla eserinde hareketliliği etkili biçimde yansıtabilmek için sadece sınırlı bir görünüme odaklanmış ve yürüyen köpeği konu edinmiştir. Bu "yakın-çekim" görünüm yine sanat tarihinde daha önceden görülmesi pek mümkün olmayan bir örnektir.


Eser ayrıntılı incelendiğinde aslında köpeğin gövdesi ve kadının eteğinin pek de hareket etmediği anlaşılır. Yalnızca köpeğin kulakları, kuyruğu ve ayakları ile kadının ayakları oldukları yerde öne geriye hareket etmekte görünür. Bu da ressamın doğal hareketi doğrudan yansıtamadığı yönünde yorumlanmıştır. Oysa, bu "aşırı mantıksal" yorumlama bir kenara konulduğunda Balla'nın hareket halindeki figürleri iki boyutlu ortamda başarı ile resmettiği ve ciddi bir sorunsalı çözme yolunda ilerlediği görülür.



Konum: Albright–Knox Sanat Galerisi "Albright-Knox Art Gallery", Buffalo
Tarih: 1912
Dönem: Modernizm
Akım: Gelecekçilik "Futurism"