Fransız Romantik ressam Scheffer'in eseri konusunu ünlü İtalyan Rönesans Dönemi yazarı Dante'nin İlahi Komedya "La Divina Commedia" isimli yapıtından almıştır. Dante, eserinde Yunan ozan Virgilius'un eşliğinde Cehennem, Araf ve Cennet'in katmanlarını gezmekte ve farklı seviyelerde acı çeken veya ödüllendirilen insanlarla karşılaşmaktadır.
Dante'nin tasarımına göre Cehennem iç içe geçmiş dokuz daireden oluşur. Virgilius'un rehberliğinde önce Cehennem'in dış dairesinden yolculuğuna başlayan ve en içte Şeytan'ın bulunduğu daireye ulaşan Dante, sonrasında da Araf ve Cennet'i gezer. Cehennem'in dairelerinde insanlar işledikleri yedi ölümcül günahtan hangisi ise, onun seviyesinde yer alır ve ona göre ceza çekerler. İç dairelere doğru ilerledikçe günahların ceza seviyesi artmakta ve dolayısıyla çekilen acılar daha büyük ölçüde olmaktadır.
Scheffer'in eserinde Cehennem'in ikinci dairesinden bir görünüm sunulmuştur. Burada "şehvet" günahını işleyen suçlular cezalandırılmaktadır. Riminili Paolo ve Ravennalı Francesca'nın hikayesi bu katta Dante'nin karşılaştığı olaylardan biridir.
Dante'nin versiyonuna göre Francesca ve Paolo'nun hikayesi şöyledir: Ravenna'nın güçlü ailelerinden birinin reisi olan Francesca'nın babası Guido I da Polenta, düşman oldukları Riminili Malatesta ailesinin oğlu ile kızını evlendirerek bu düşmanlığa son vermeye kararlıdır. Malatesta ailesinin büyük oğlu Giovanni ile evlenecek olan Francesca, oldukça çirkin olan Giovanni ile tanıştırılmaz. İki baba anlaşarak, genç kız evlenmeden fikrini değiştirmesin diye damadın erkek kardeşi Paolo'yu Giovanni imiş gibi Francesca'ya tanıtırlar. Son derece yakışıklı bir genç olan Paolo'ya görür görmez aşık olan Francesca, evlenmeyi kabul eder; evlilik sözleşmesi imzalanır ve çift Rimini şehrine döner. Burada aldatıldığını anlayan Francesca kızgınlıktan deliye dönse de bir yandan da Paolo'ya aşık olmuş olduğunu gizleyemez. Başbaşa kaldıkları bir anda Paolo ile birlikte olurlar ve asıl damat olan Giovanni tarafından yakalanırlar.
Birlikte oldukları odanın kapısına gelen Giovanni'nin sesi duyan aşıklardan Paolo, odadan kaçmak için gizli bir geçite açılan demir kapıdan geçer. Fakat, bu sırada ceketi demirlere takılıp kalır. O sırada kapıyı açan Francesca Paolo'nun demirlere takıldığını görmez. İçeri giren Giovanni hırsla kılıcını Paolo'ya doğrultur, ama saplamadan aralarına Francesca girer ve kılıçtan ilk darbeyi alır. Giovanni hırsını alamaz ve kardeşi Paolo'yu da Francesca'nın ardından öldürür. İki aşık daha sonrasında aynı mezara gömülürler.
Scheffer'in eserinde karanlıklar içinde görülen Francesca ve Paolo'nun ruhları boşlukta süzülmektedir. Şehvet düşkünü diğer günahkarlarla birlikte boşlukta acı çekerek dönen bu iki ruh eserde ön plana çıkarılmış, geride bulanık gölgeler arasında diğer günahkar ruhlar belli belirsiz gösterilmiştir. Paolo'nun üzerindeki kumaşlara sarınıp ıstırap içinde yüzünü kapattığı görülür. Göğsündeki ince kesik kardeşi Giovanni'nin onu nasıl bir kılıçla (meç denen ince uçlu eskrim kılıcı) öldürdüğünü gösterir. Paolo'nun çıplak bedenine sarılmış olan Francesca'nın acı içinde göz yaşı döktüğü görülür. İki kederli ruh diğerleri ile birlikte boşlukta savrulmakta ve sonsuza kadar sürecek acıyı çekmektedirler. Scheffer birbirine geçmiş sitilize görünümlü bedenleri ve Francesca'nın boşlukta geriye doğru savrulan uzun siyah saçları ile hoş bir ahenk oluşturur ve seyircide bedenlerin boşlukta süzülme hissini pekiştirir.
Eserin sağ tarafında gölgeler arasında Dante ve Virgilius görünür. Dante, klasik betimlemelere uygun biçimde kırmızı giysisi ve başlığı ile görülür. Şehvet düşkünlerini uygun biçimde yargılayan Dante'nin yüzünde kızgın bir ifadeye mevcuttur. Dante'nin bedensel arzularının esiri olup mantıklı düşünme gücünü kaybetmiş "cinsi suçlular"a verdiği katı tepki, yüzündeki ifadede başarı ile yansıtılmıştır.
Öte yandan yeşil giysiler içinde ve Yunan kültürüne uygun biçimde başında defne yapraklarından bir taçla betimlenen Virgilius, Dante'ye göre daha yumuşak bir tepki vermektedir. Bir elini yanağına dayamış olan ozanın acı çeken aşıklara çok daha romantik bir bakış attığı ve oldukça düşünceli göründüğü fark edilir.
Romantizm ideallerine uygun bir konuyu temel alan Scheffer, aşk adına hayatlarından olan iki kişiyi eserinde gururla yansıtmıştır. Aynı zamanda Virgilius'un hayranlıkla bakakaldığı aşıkların boşlukta süzülen bedenleri Romantik akımın insan doğasına ve duygulara dair vurguladığı tipik özelliklerini yansıtmaktadır.
Konum: Louvre Müzesi "Musée du Louvre", Paris
Tarih: 1855
Dönem: 19. Yüzyıl
Akım: Romantizm "Romanticism"
Dante'nin versiyonuna göre Francesca ve Paolo'nun hikayesi şöyledir: Ravenna'nın güçlü ailelerinden birinin reisi olan Francesca'nın babası Guido I da Polenta, düşman oldukları Riminili Malatesta ailesinin oğlu ile kızını evlendirerek bu düşmanlığa son vermeye kararlıdır. Malatesta ailesinin büyük oğlu Giovanni ile evlenecek olan Francesca, oldukça çirkin olan Giovanni ile tanıştırılmaz. İki baba anlaşarak, genç kız evlenmeden fikrini değiştirmesin diye damadın erkek kardeşi Paolo'yu Giovanni imiş gibi Francesca'ya tanıtırlar. Son derece yakışıklı bir genç olan Paolo'ya görür görmez aşık olan Francesca, evlenmeyi kabul eder; evlilik sözleşmesi imzalanır ve çift Rimini şehrine döner. Burada aldatıldığını anlayan Francesca kızgınlıktan deliye dönse de bir yandan da Paolo'ya aşık olmuş olduğunu gizleyemez. Başbaşa kaldıkları bir anda Paolo ile birlikte olurlar ve asıl damat olan Giovanni tarafından yakalanırlar.
Birlikte oldukları odanın kapısına gelen Giovanni'nin sesi duyan aşıklardan Paolo, odadan kaçmak için gizli bir geçite açılan demir kapıdan geçer. Fakat, bu sırada ceketi demirlere takılıp kalır. O sırada kapıyı açan Francesca Paolo'nun demirlere takıldığını görmez. İçeri giren Giovanni hırsla kılıcını Paolo'ya doğrultur, ama saplamadan aralarına Francesca girer ve kılıçtan ilk darbeyi alır. Giovanni hırsını alamaz ve kardeşi Paolo'yu da Francesca'nın ardından öldürür. İki aşık daha sonrasında aynı mezara gömülürler.
Scheffer'in eserinde karanlıklar içinde görülen Francesca ve Paolo'nun ruhları boşlukta süzülmektedir. Şehvet düşkünü diğer günahkarlarla birlikte boşlukta acı çekerek dönen bu iki ruh eserde ön plana çıkarılmış, geride bulanık gölgeler arasında diğer günahkar ruhlar belli belirsiz gösterilmiştir. Paolo'nun üzerindeki kumaşlara sarınıp ıstırap içinde yüzünü kapattığı görülür. Göğsündeki ince kesik kardeşi Giovanni'nin onu nasıl bir kılıçla (meç denen ince uçlu eskrim kılıcı) öldürdüğünü gösterir. Paolo'nun çıplak bedenine sarılmış olan Francesca'nın acı içinde göz yaşı döktüğü görülür. İki kederli ruh diğerleri ile birlikte boşlukta savrulmakta ve sonsuza kadar sürecek acıyı çekmektedirler. Scheffer birbirine geçmiş sitilize görünümlü bedenleri ve Francesca'nın boşlukta geriye doğru savrulan uzun siyah saçları ile hoş bir ahenk oluşturur ve seyircide bedenlerin boşlukta süzülme hissini pekiştirir.
Eserin sağ tarafında gölgeler arasında Dante ve Virgilius görünür. Dante, klasik betimlemelere uygun biçimde kırmızı giysisi ve başlığı ile görülür. Şehvet düşkünlerini uygun biçimde yargılayan Dante'nin yüzünde kızgın bir ifadeye mevcuttur. Dante'nin bedensel arzularının esiri olup mantıklı düşünme gücünü kaybetmiş "cinsi suçlular"a verdiği katı tepki, yüzündeki ifadede başarı ile yansıtılmıştır.
Öte yandan yeşil giysiler içinde ve Yunan kültürüne uygun biçimde başında defne yapraklarından bir taçla betimlenen Virgilius, Dante'ye göre daha yumuşak bir tepki vermektedir. Bir elini yanağına dayamış olan ozanın acı çeken aşıklara çok daha romantik bir bakış attığı ve oldukça düşünceli göründüğü fark edilir.
Romantizm ideallerine uygun bir konuyu temel alan Scheffer, aşk adına hayatlarından olan iki kişiyi eserinde gururla yansıtmıştır. Aynı zamanda Virgilius'un hayranlıkla bakakaldığı aşıkların boşlukta süzülen bedenleri Romantik akımın insan doğasına ve duygulara dair vurguladığı tipik özelliklerini yansıtmaktadır.
Konum: Louvre Müzesi "Musée du Louvre", Paris
Tarih: 1855
Dönem: 19. Yüzyıl
Akım: Romantizm "Romanticism"
