Türk Hamamı Tablosunun Anlamı Nedir ?




Jean-Auguste-Dominique Ingres'ın 82 yaşında iken yaptığı bu eser erotik içeriği bakımından dikkat çekici bir tablodur. Tablonun bir köşesine de "82 yaşında" ibaresini işleyen Ingres, resmi tamamladığı dönemde çevresine de yaşına rağmen hala 30 yaşında bir erkeğin ateşine sahip olduğunu belirtmiştir.


Erotik olarak yüklü olan bu tablo başta kare formda yapılmış, fakat ressam tarafından sonradan bu dairesel forma dönüştürülmüştür. Bu dairesel form izleyicide sanki bir anahtar deliğinden gözetliyormuş izlenimi uyandırır. Bu şekilde eserin erotik etkisi artmaktadır. Erkeklerin zevki için kilit altında tutulan kadınların sahip olamadığı bu gizlice gözetleme hakkı seyirciye sunulmaktadır.


Oryantalist bir bakış açısıyla resmedilen Türk hamamı, Osmanlı'yı çıplak, tombul ve aşka susamış kadınlar ülkesi olarak vurgulamaktadır. Hiçbir zaman Osmanlı haremlerinde bulunmamış olan Ingres, çevresindeki kaynaklardaki tasvirlerden ve duyduklarından yararlanarak bu eseri oluşturmuştur. Hamamda yer alan kadınların çoğu beyaz ve Avrupalı görünmekle beraber Ortadoğulu ve Afrikalı içerik oldukça azdır.


Ingres bu eserdeki figürleri canlı modeller yerine bundan önceki eserlerinde resmettiği yıkanan kadın ve odalık figürlerini kullanarak oluşturmuştur (bknz. "Büyük Odalık - Grande Odalisque" ve "Valpinçonlu Yıkanan Kadın - The Valpinçon Bather"). Özellikle Valpinçonlu Yıkanan Kadın tablosundaki figür Türk Hamamı'nda neredeyse birebir uygulanarak resmin merkezine oturtulmuştur. Sağ ön kısımda kolları kalkmış olarak uzanan kadın figürü Ingres'ın eşini resmettiği eski bir taslaktan uyarlanmıştır.



Büyük Odalık "Grande Odalisque" - Ingres
Valpinçonlu Yıkanan Kadın "The Valpinçon Bather" - Ingres
Resimdeki birçok figür anatomik olarak özellikle yanlış resmedilmiştir. Omurganın birbirinden bağımsız parçaları varmış gibi görünmesi, kolların, bacakların uzunluk farkları ve eklemlerin doğal olmayan duruşları Ingres'ın birçok eserinde yer alan özel tasarımlarıdır.

Konum: Louvre Müzesi "Musée du Louvre", Paris

Tarih: 1862
Dönem: 19. Yüzyıl
Akım: Oryantalizm "Orientalism"