Roma İmparatorluğu'nda - İsa'nın doğduğu Beytüllahim "Bethelem" şehrini de içine alan- Yahudilerin yoğunlukla yaşadığı Judea bölgesinin yöneticisi Kral Herod'dur. Herod, Beytüllahim'de "Yahudilerin Kralı" olacak ve onu tahtından edecek bir Mesih'in doğduğunu Üç Bilge'den öğrenir. Bunun üzerine Kral Herod, Beytüllahim ve çevresinde yakın zamanda doğmuş tüm bebeklerin öldürülmesini emreder, amacı bu yeni doğmuş Mesih'i de ortadan kaldırıp tahtını korumaktır. Bu emir üzerine Beytüllahim ve çevresindeki tüm bebekler ve bu katliama direnen insanlar kılıçtan geçirilir. Fakat bu sırada, Meryem oğlu İsa ve eşi Yusuf ile birlikte çoktan Mısır'a doğru yola çıkmıştır ve dolayısıyla İsa Mesih bu katliamdan kurtulacaktır.
Peter Paul Rubens'in eseri Beytüllahim'deki katliamdan bir sahne sunmaktadır. Şehirde görülen bir cadde ve meydan boyunca insanlar kaçışmakta ve Romalı askerler onlara saldırıp bebekleri ellerinden almakta ve öldürmektedir. Ön plandaki görüntü olayın vahşetini gözler önüne serer. Resmin odak noktasında kırmızı giysili Rubens'in Delilah'sını andıran kadın, bir eliyle bebeğini geride tutup onu askerlerin almasını engellemeye çalışırken diğer elinin parmaklarını da bebeğini almaya çalışan askerin yüzüne geçirmektedir. Bu geriye doğru düşen kadının hemen üstünde araya girmeye çalışarak onu koruyan yaşlı bir kadın görülür. Hemen üstündeki askerin suratına basan eli ile durdurulan yaşlı kadın biraz sonra askerin kılıç darbesinden de payını alacaktır. Figürlerin hemen arkasında zırhlı bir asker yine bebeğini kaçırmayan çalışan başka bir kadını saçından yakalamış, diğer eli ile de yere çömelmiş bir başka kadını çekiştirmektedir.
Resmin ortasındaki geriye doğru devinimi takip edecek şekilde hemen sağ tarafta resme asıl hareketi veren figür görünür. Elindeki bebeği savurarak yandaki kolona çarpacak olan asker resmin dinamizmine katkı sağlar. Onun hemen önü ve arkasındaki kadınlar ellerini açmış haykırmaktadırlar. Bu hareketli figürlerin arasına gizlenmiş başka bir kadın figürü yerde ölü yatan bebeğine doğru bükülmüş, üzüntüsünden saçlarını yolmaktadır. Resmin bu hareketli görünümüne tezat, yerlerdeki ölü bebekler çeşitli pozlarda korkunç görünüşler sergilerler.
Barok dönemin en ünlü ressamlarından olan Rubens, sanat tarihinde dolgun vücutlu kadın ve irikıyım erkek figürleri içeren yumuşak ve hassas temalı resimleri ile yer edinmiştir. Bununla birlikte Rubens savaşı körükleyen ortamlarda bile her zaman barışçı tavrını korumuş ve hep sakin ve ılımlı bir duruş sergilemiştir. Oysa bu eser Rubens'in barışçı ve huzur dolu mizacını bir tarafa bırakıp sanki inatla vahşete ve saldırganlığa dönük bir bakış açısı sergilediği hissi uyandırır seyircide.
Eserin yapılış tarihi Rubens'in İtalya'daki seyahati sonrasında Hollanda'ya Antwerp'e dönüp orada bir stüdyo açmaya çalıştığı döneme denk gelir. İtalya'da gözlemlediği ustaların eserlerinden, özellikle de Caravaggio'nun "chiaroscuro" (karanlık-aydınlık) tarzından derinlemesine etkilenen ressam, eserinde benzer bir teknik izleyerek sağ kısma doğru karanlık bir geri plan kullanıp onun üzerine aydınlık ön plandaki figürlerle benzer bir etki yaratmaya çalışmıştır. Rubens eserde şehri bir tiyatro sahnesine dönüştürmüş ve figürleri sahnenin ön planındaki oyuncularmış gibi resmetmiştir. Bu şekilde seyirci bu tiyatro sahnesinin içine çekilip klostrofobik bir etki yaratan korkunç sahneyi yakından izler. Bu sayede eserde verilen şiddet, yas ve umutsuzca sevgi gibi birçok yoğun duygu ile doğrudan temasa geçilir.
Konum: Ontario Sanat Galerisi "Art Gallery of Ontario", Toronto
Tarih: 1611-1612
Dönem: Barok
Alt Grup: Flaman Barok "Flemish Baroque"
